Rozgraniczanie i podziały nieruchomości (gruntów) oraz sporządzanie dokumentacji do celów prawnych;
Z rozgraniczeniem nieruchomości możemy spotkać się w przypadku, gdy:
? granice danej nieruchomości nie są w ogóle wytyczone, np. w wypadku planowania inwestycji związanej z położeniem nieruchomości,
? granice istniejące do tej pory stały się sporne – pomiędzy właścicielami nieruchomości zawiąże się spór dotyczący granic.
Celem rozgraniczenia nieruchomości jest ustalenie przebiegu granic nieruchomości poprzez określenie położenia punktów i linii granicznych, utrwalenie tych punktów znakami granicznymi na gruncie oraz sporządzenie odpowiednich dokumentów. Co oznacza, że rozgraniczenie prowadzi do ustalenia zasięgu danych nieruchomości, jak i też do urzędowego potwierdzenia przebiegu granic.
Do wyznaczenia granic nieruchomości może dojść:
? w trybie postępowania administracyjnego lub
? w postępowaniu sądowym.
W pierwszej kolejności – zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa – postępowanie rozgraniczeniowe odbywa się przed organem administracji samorządowej (za pośrednictwem uprawnionego geodety). Dopiero po zaistnieniu odpowiednich okoliczności właściwy staje się sąd powszechny.
Postępowanie rozgraniczeniowe wszczynane jest:
? z urzędu – np. w przypadku scalaniu gruntów lub gdy strona nie wniosła wniosku, jednak postępowanie jest uzasadnione potrzebami gospodarki narodowej bądź interesem społecznym
? na wniosek strony – np. osoba fizyczna (osoba prawna, samorządowa jednostka organizacyjna, organizacja społeczna), która posiada interes osobisty i indywidualny, znajdujący swoją podstawę w przepisach prawa np. właściciel nieruchomości, użytkownik wieczysty, posiadacz samoistny, posiadacz zależny (np. najemca, dzierżawca czy też użytkownik).
Wniosek o wniosek o rozgraniczenie nieruchomości należy złożyć do właściwego wydziału w Urzędzie Gminy lub Dzielnicy. Przedmiotowy wniosek powinien zawierać:
? dane wnioskodawcy, takie jak imiona, nazwiska, adres,
? datę i miejsce sporządzania wniosku,
? dane organu administracji samorządowej do którego kierowany jest wniosek,
? wskazanie nieruchomości (lokalizacja),
? uzasadnienie wniosku,
? podpis wnioskodawcy oraz
załączniki:
? odpis z księgi wieczystej dla danej nieruchomości oraz
? wypis i wyrys z ewidencji gruntów dla określonego numeru działki ewidencyjnej oraz
? dowód uiszczenia opłaty skarbowej (obecnie jest to 10 zł.).
Złożenie wniosku powoduje wszczęcie postępowania rozgraniczeniowego w formie postanowienia, na które nie służy zażalenie. Organem właściwym do wydania decyzji w sprawie o rozgraniczenie nieruchomości jest odpowiedni organi administracji samorządowej względem lokalizacji nieruchomości, i może to być:
? wójt,
? burmistrz,
? prezydent miasta.
Do ustalenia przebiegu granic nieruchomości organ administracji samorządowej powołuje uprawnionego geodetę, do którego zadań należy:
? zgromadzenie materiału dowodowego, np. wyszukiwanie i sprawdzenie wszystkich istniejących dokumentów, które wskazują na stan prawny nieruchomości, ustalenie kręgu zainteresowanych rozstrzygnięciem sprawy;
? wyznaczenie terminu ustalenia przebiegu granic i wezwanie zainteresowanych osób do stawienia się na gruncie (wezwanie powinno zostać doręczone stronom nie później niż 7 dni przed wyznaczonym terminem),
? sporządzenie protokółu z przeprowadzonych czynności.
Uwaga! Geodeta może doprowadzić do zawarcia ugody pomiędzy osobami pozostającymi w sporze, co do granic nieruchomości, co skutkuje umorzeniem postępowania prowadzonego przed organem administracji samorządowej.
Po ukończeniu czynności przez geodetę organ administracji samorządowej rozstrzyga sprawę rozgraniczenia nieruchomości. Jeżeli właściciele nieruchomości nie zawarli ugody organ wydaje decyzję administracyjną o rozgraniczeniu nieruchomości. Jeżeli strona jest niezadowolona z ustalenia przebiegu granicy może żądać przekazania sprawy sądowi powszechnemu, w terminie 14 dni od dnia doręczenia jej decyzji w sprawie.